We verwelkomen een divers publiek op deze site - sommigen onder u zijn misschien nieuwgierig naar de Japanse theeceremonie, terwijl anderen al goed vertrouwd zijn met de rijke tradities ervan.
In deze sectie nodigen we u uit om een korte geschiedenis van de theeceremonie te ontdekken, evenals hoe u de theekunst op de Phenimax manier kunt ervaren en ervan kunt genieten.
De formele verspreiding van de theeceremonie begon rond het einde van de 16e eeuw.
In die tijd was Japan verwikkeld in een periode van burgerlijke onrust, met regionale krijgsheren die gevechten voerden in het hele land in een streven naar eenwording en territoriale expansie.
Onder hen was er één figuur die een prominente plaats innam: de historisch bekende Oda Nobunaga, bekend om zijn formidabele macht en strategische ambitie.
In het tijdperk van de Sengoku krijgsheren betekende overwinning in de strijd vaak dat het grondgebied van de vijand in beslag werd genomen. Deze gebieden werden dan verdeeld onder de aanhangers van de zegevierende bevelhebber als beloning voor hun loyaliteit en moed.
Een nederlaag betekende natuurlijk helemaal geen beloning. Dit systeem waarbij veel op het spel stond, dreef elke krijger ertoe om vastberaden te vechten.
Ook Oda Nobunaga kwam aan de macht door deze traditionele cyclus van oorlogvoering en beloning.
Er waren echter momenten dat hij in het defensief moest, gedwongen om zijn gebied te beschermen tegen vijandelijke aanvallen. Zelfs als hij zegevierde, waren er momenten waarop de oorlogsbuit ontoereikend was - waardoor hij zijn trouwe generaals niet voldoende kon belonen met nieuw land.
Wat zou jij in zo'n situatie doen als je Oda Nobunaga was?
Als land of kastelen niet langer een haalbare beloning zijn, heb je iets van waarde nodig om ervoor in de plaats te stellen. Als die beloning geen goud of zilver is, maar iets symbolisch, zoals een prestigieuze eer, dan is de last veel lichter.
Dat is precies het moment waarop Nobunaga zich wendde tot de theekunst: de Weg van Thee, of Chado.
Oda Nobunaga promootte actief de overtuiging dat de Thee Manier een verfijnde en nobele kunst was, die elke waardige samoerai onder zijn bevel zou moeten waarderen.
Om Nobunaga's gunst te verdienen, begonnen krijgsheren in het hele land de theeceremonie serieus te bestuderen. Theeserviezen die Nobunaga's persoonlijke goedkeuring kregen, werden beschouwd als tekenen van grote eer - ware symbolen van onderscheiding. Het krijgen van zo'n theeservies als beloning voor militaire dienst was een duidelijk bewijs dat men Nobunaga's erkenning had verdiend.
Hoewel Nobunaga's persoonlijke goedkeuring genoeg was om een zekere waarde toe te kennen, zocht hij naar een meer formele en duurzame autoriteit om die waarde te legitimeren. Om dit te bereiken verbond hij zich met Sen no Rikyū, de meest vereerde theemeester van die tijd.
In die tijd werd Sen no Rikyū beschouwd als de belangrijkste autoriteit in de theewereld.
Als Rikyū een theekom beoordeelde en verklaarde: "Ja, deze heeft waarde", dan kon die eens zo buitengewone theekom - die gisteren nog bijna niets waard was - onmiddellijk een beloning worden die evenveel waard was als een domein.
Krijgsheren begonnen hevig te wedijveren om het bezit van beroemde theeserviezen. Sommigen gingen zelfs zo ver dat ze helemaal van land afzagen om in plaats daarvan kostbare theeserviezen te bemachtigen.
Samen verhieven Sen no Rikyū en Oda Nobunaga de Manier van Thee tot een kunstvorm van nobel prestige en diepe waarde.
Het is dan ook geen verrassing dat het organiseren van een theebijeenkomst een voorrecht was dat alleen was voorbehouden aan Nobunaga, Rikyū en een selecte kring van hun naaste vertrouwelingen.
Na de dood van Oda Nobunaga slaagde zijn voormalige generaal Toyotomi Hideyoshi erin om Japan te verenigen.
Net als zijn voorganger omarmde Hideyoshi de Manier van Thee en werkte hij samen met Sen no Rikyū om de invloed ervan verder te vergroten en te verspreiden.
Thee bijeenkomsten, vaak gehouden in intieme vier-en-een-half tatami matten kamers, werden discrete locaties voor vertrouwelijke discussies en onderhandelingen tussen krijgsheren. Het was in deze stille kamers, waar Rikyū vaak aanwezig was, dat hij veranderde van een gewone theemeester in een sleutelfiguur in de politieke sfeer.
Op de leeftijd van zeventig jaar kreeg Sen no Rikyū echter plotseling het bevel om seppuku te plegen (een rituele vorm van zelfmoord door het verwijderen van de ingewanden, was een erepraktijk onder samoerai in het feodale Japan, meestal uitgevoerd om iemands waardigheid te behouden of als een vorm van doodstraf) door Toyotomi Hideyoshi.
Tot op de dag van vandaag blijft de ware reden achter dit dramatische bevel een mysterie.
Eén theorie suggereert dat Rikyū misschien te dicht in de buurt kwam van Tokugawa Ieyasu, die later de eerste shogun van de Tokugawa shogunaat zou worden - een regime dat Japan meer dan twee eeuwen zou regeren.
De theetraditie gevormd door Sen no Rikyū staat vandaag de dag bekend als de Urasenke school, geworteld in de esthetische filosofie van wabi-sabi.
Wabi weerspiegelt een waardering voor eenvoud, nederigheid en de ingetogen elegantie van bescheiden, onopgesmukte dingen.
Sabi, aan de andere kant, verwijst naar de schoonheid die ontstaat met het verstrijken van de tijd - de stille gratie van leeftijd en imperfectie.
In deze wereld veranderen alle dingen onvermijdelijk met de tijd - ze raken versleten, beschadigd of verweerd. Maar in plaats van dit als achteruitgang te zien, omarmt de filosofie van sabi deze transformatie als een bron van stille, veelzijdige schoonheid.
Een van de meest iconische voorbeelden van deze gevoeligheid is de kuro raku chawan (zwarte Raku theekom) die geassocieerd wordt met Sen no Rikyū. Dit uitzonderlijke stuk biedt een kijkje in de wereld van Rikyū - een wereld waarin al het overtollige is weggehaald, zodat alleen de essentie van vorm en functie overblijft.
Andere matchakommen die zijn aangewezen als Nationale Schatten delen dezelfde stille elegantie - opmerkelijk eenvoudig, vrij van versierde patronen of levendige versieringen.
Deze theeserviezen zijn voornamelijk voorbeelden van Raku aardewerk, een kenmerkende aardewerkstijl uit Kyoto.
Interessant is dat de theepraktijk oorspronkelijk vanuit China naar Japan kwam, en voor de invloed van Sen no Rikyū waren matcha-kommen meestal gemaakt van porselein, zoals celadon. Na Rikyūs dood probeerden velen zijn model na te volgen, wat leidde tot het ontstaan van verschillende theescholen. De meest prominente zijn Urasenke, Omotesenke en Mushakōji-senke.
Naast de grote scholen kent het moderne Japan een breed scala aan theetradities, waaronder Yabunouchi-ryu, Enshu-ryu, Edo Senke-ryu, Matsuo-ryu, Sekishu-ryu en Soho-ryu.
Toen het samoerai tijdperk - bekend als de Edo periode - ten einde liep, begon de theepraktijk zich te ontwikkelen.
Tot die tijd werd de theeceremonie traditioneel zittend in seizauitgevoerd - eenformele knielende houding op tatami-matten.
Tijdens het Meiji tijdperk introduceerde de Urasenke school echter een nieuwe stijl die bekend staat als ryūrei, waarbij gasten zittend op stoelen thee geserveerd krijgen. Deze innovatie was bedoeld om buitenlandse bezoekers te ontvangen.
Uit historische documenten blijkt zelfs dat er een theebijeenkomst in ryūrei-stijl werd gehouden op de Kyoto Exposition in 1872 (Meiji 5).
In de loop der tijd verschoof de theepraktijk geleidelijk van een verfijnde discipline van de samoeraiklasse naar een essentieel onderdeel van de culturele opvoeding van vrouwen.
Tot voor kort werd het vermelden van chado (de Weg van de Thee) onder het kopje "Vaardigheden en Certificaten" van een cv beschouwd als een teken van onderscheiding bij sollicitaties in Japan. Dit kwam vooral omdat deze discipline jaren van toegewijde studie vereist om de ingewikkelde etiquette onder de knie te krijgen en certificering alleen wordt toegekend na aanzienlijke inzet en training.
De edele en verfijnde kunst van chado - detheeweg - wordt al doorgegeven sinds de tijd van Oda Nobunaga. Maar in de snelle moderne maatschappij van vandaag heeft het een aanzienlijke transformatie ondergaan.
In de kern is chado een uitdrukking van diepe gastvrijheid. Het gaat niet alleen om het serveren van thee, maar om het van harte anticiperen op en aandacht schenken aan de ervaring van de gast: Welke gespreksonderwerpen zullen hen bekoren? Wat zijn hun interesses? Wat brengt hen vreugde? In deze geest van aandachtige overweging wordt thee geserveerd naast een maaltijd in een sfeer die is gemaakt om comfort, verbondenheid en rust te brengen.
Het is in wezen de ultieme vorm van gastvrijheid.
In de loop der tijd verschoof de praktijk van chado geleidelijk van een middel van verfijnde gastvrijheid naar een hulpmiddel voor persoonlijke ontwikkeling en zelfdiscipline.
In de huidige maatschappij is het echter onmiskenbaar dat chado vaak meer wordt gezien als een culturele hobby dan als een vaardigheid met praktische waarde. Bovendien streven sommigen nu de studie van de theeceremonie vooral na als een zakelijke mogelijkheid, met als doel een certificering te behalen om professioneel les te kunnen geven.
Bij Phenimax keren we terug naar de oorspronkelijke geest van chado - waarbijgastvrijheid, mindfulness en welzijn centraal staan in de theebeleving. We nodigen meer mensen uit om het plezier van thee te herontdekken als een moment van aandachtige reflectie, een bron van verbinding en een weg naar gezondheid.
De Phenimax manier van thee drinken is verfrissend eenvoudig: Drink biologische thee.
Historisch gezien werd thee niet alleen gedronken als drank, maar ook als een vorm van medicijn. Daarom zegt men in de traditionele Japanse cultuur niet "een kopje thee", maar eerder "ippuku" - een enkele, helende portie.
In de moderne chado is de nadruk op formele etiquette echter vaak ten koste gegaan van de kwaliteit van de thee.
In Japan - een van de top drie landen wat betreft het gebruik van pesticiden - wordt matsa vaak geproduceerd met behulp van grote hoeveelheden kunstmest en landbouwchemicaliën. Als gevolg daarvan is veel van de hedendaagse thee ver afgedwaald van zijn oorsprong als een gezondheidsbevorderend elixir. Phenimax thee wordt verbouwd op afgelegen, hooggelegen biologische boerderijen diep in de bergen. Wat Phenimax onderscheidt, is de toewijding om de thee te betrekken uit enkele van de meest afgelegen en hooggelegen theetuinen - ver weg van vervuiling, pesticiden en de druk van de industriële landbouw.
De etiquette bij de theeceremonie varieert sterk en elke school omarmt zijn eigen unieke stijl. Deelnemers variëren van complete beginners tot hoogopgeleide beoefenaars die deze formele rituelen onder de knie hebben.
Maar in de kern is thee bedoeld om door iedereen van te worden genoten. Wij geloven dat thee geserveerd moet worden op een manier die uitnodigend is, zelfs voor degenen die het voor het eerst ervaren. De suggestie dat thee niet mag worden geserveerd aan mensen die niet vertrouwd zijn met formele etiquette druist in tegen de geest van chado-thee, dieis geworteld in oprechte gastvrijheid en oprechte aandacht voor de gast. We hopen dat iedereen de rituelen omarmt die voor hem of haar het natuurlijkst en meest betekenisvol aanvoelen, en dat ze thee opnemen in hun dagelijkse momenten van mindfulness en reflectie.
Bij Phenimax wijzen we moderne vormen van de theeceremonie niet af - we eren ze terwijl we een meer inclusieve en persoonlijke benadering aanbieden.
Mocht je ervaring met thee je inspireren tot een diepere interesse in de formele beoefening van chado, dan moedigen we je van harte aan om de studie te verkennen bij een van de onderstaande gevestigde scholen:
Urasenke, Omotesenke, Mushakōji-senke, Yabunouchi-ryu, Enshū-ryu, Edo Senke-ryu, Matsuo-ryu, Sekishū-ryu en Sōhen-ryu.
Elke traditie biedt een uniek perspectief op de Weg van Thee en verwelkomt degenen die het willen leren met oprechtheid en respect.
