Met slechts één slok omhult deze uitzonderlijke thee je met warmte en verruimt het meteen je perspectief, een moment van pure verwennerij. Of het nu je eerste kopje is om je zintuigen te ontwaken, een pauze tijdens een drukke werkdag of een gekoesterd moment dat je deelt met familie en vrienden, thee bezit een mysterieuze kracht die het lichaam zachtjes doordrenkt met kalmte en vriendelijkheid.
Thee is er in een rijke variatie: groene thee, zwarte thee, pu-erh thee en talloze andere soorten, waarvan je elk op je eigen unieke manier kunt genieten. Hoewel alle theesoorten beginnen met de blaadjes van de theeplant en tot leven worden gewekt door er heet water over te gieten, blijft er één vraag over: Waar komt thee vandaan en hoe werd het ontdekt?
In dit artikel nodigen we je uit om de fascinerende oorsprong van je favoriete thee te verkennen en het verhaal achter Japanse thee te ontdekken, een traditie die nu de hele wereld in zijn ban heeft. In dit met zorg en duidelijkheid gepresenteerde artikel gaan we dieper in op hoe deze geliefde theesoorten zijn ontstaan.
■ De zachte mythe van thee - de oorsprong van Japanse thee
Meer dan 5000 jaar geleden, in een tijd waarin het leven van de mens draaide om jagen en vissen, ontstond er een legendarische figuur in de regio van de huidige provincie Hubei in China. Hij stond bekend als Shennong en zwierf onvermoeibaar door de bergen en velden. Hij proefde van elk onbekend kruid en elke wilde plant die hij tegenkwam, ongeacht of iemand ze ooit had durven consumeren.
Door zijn onverschrokken verkenningstochten identificeerde Shennong eetbare planten en gaf hij deze kennis van onschatbare waarde door aan de mensen, waarmee hij de basis legde voor een dieper begrip van de natuur en van overleven. Elke dag testte hij tientallen, soms honderden verschillende planten. Maar zijn toewijding kwam hem duur te staan: op een dag werd hij getroffen door het gif van 72 verschillende soorten vergif, kronkelend van de pijn als gevolg van zijn niet aflatende zoektocht naar wijsheid.
Op het randje van de dood, snakkend naar adem en zich nauwelijks vastklampend aan het leven, greep hij naar een teder blaadje dat een frisse, opbeurende geur verspreidde. Hij stopte het in zijn mond en slikte het door.
Dat blad was niets anders dan de jonge knop van de theeplant.
Er wordt gezegd dat de jonge theeknop, na consumptie, alle 72 giftige stoffen in Shennongs lichaam heeft geneutraliseerd, zijn kracht heeft hersteld en zijn geest nieuw leven heeft ingeblazen. Met zijn hernieuwde gezondheid hervatte hij zijn zoektocht om talloze planten te proeven en te catalogiseren ten voordele van anderen - telkens als hij een giftige plant tegenkwam, wendde hij zich weer tot het theeblad voor zijn genezende kracht.
Vanaf dat moment werd het theeblad vereerd als een levensreddend geneeskrachtig kruid en werd het geleidelijk een essentieel onderdeel van het dagelijks leven.
De legende van Shennong, die bewaard is gebleven in klassieke teksten zoals The Classic of Tea (Chajing) en andere oude geschriften, klinkt vandaag de dag nog steeds door in ons leven.
Hoewel theebladeren ooit dienden als een wonderbaarlijk tegengif dat de giftige stoffen uit het lichaam van Shennong verwijderde en hem weer tot leven bracht, duurde het duizenden jaren voordat dit vereerde geneeskrachtige kruid zich ontwikkelde tot de geliefde dagelijkse drank die we nu simpelweg kennen als thee.
■ Van China naar Japan: De oorsprong van Japanse thee
In China begon thee als medicijn. Meer dan 2000 jaar geleden begonnen mensen voor het eerst theebladeren te koken om als drank te drinken.
Op dat moment was thee nog volledig onbekend in Japan. Maar in het begin van de 9e eeuw, tijdens de Tang-dynastie, keerde een Japanse monnik die de Chinese theebereidingsmethoden had bestudeerd terug en overhandigde een zorgvuldig gebrouwen aftreksel aan de keizer als gastvrijheidsgeschenk.
Dit moment wordt erkend als het vroegste verslag van de Japanse theecultuur, gedocumenteerd in de historische kroniek Nihon Kōki (Latere Kronieken van Japan).
Keizer Saga, die toen regeerde, was diep onder de indruk van de thee die hem werd aangeboden. Zozeer zelfs dat hij nog datzelfde jaar de theeteelt in Japan liet beginnen en beval dat de thee jaarlijks aan het keizerlijk hof moest worden aangeboden.
Dit moment markeert het echte begin van de Japanse thee.
In het begin van de jaren 800 werd thee in Japan geïntroduceerd in de vorm van een Chinese bereidingswijze: theebladeren werden gestoomd, samengeperst tot dichte koeken, vervolgens in stukken gebroken en gestoofd met toegevoegd zout wanneer ze klaar waren om te drinken. Deze stijl paste echter niet bij de Japanse smaak en werd niet populair.
Na verloop van tijd evolueerde de methode op natuurlijke wijze - het stomen en eenvoudig drogen van verse theebladeren, waardoor ze zachtjes konden worden gebrouwen als dat nodig was. Deze meer delicate aanpak sloot beter aan bij de Japanse smaak en gevoeligheden.
Bijna twee eeuwen later, in 1191, was de Zen monnik Eisai de eerste die het Japanse volk kennis liet maken met thee en de voordelen ervan voor de gezondheid. Nadat hij in China had gestudeerd, bracht hij de methode voor het bereiden van verpulverde thee - matha - mee, die daar toen aan populariteit won.
Deze methode verspreidde zich snel over Kyoto en Kamakura en legde de basis voor wat het hoogtepunt van de Japanse theecultuur zou worden: chanoyu, de ceremoniële kunst van het thee drinken. Hieruit bloeide de Japanse theecultuur op en ontwikkelde zich tot een verfijnde traditie van schoonheid en mindfulness.
Hoe heeft de methode voor het bereiden van matcha, geïntroduceerd door vereerde zenmonniken, zich ontwikkeld tot chanoyu - deJapanse theemanier?
In het volgende hoofdstuk, "Ichigo Ichie: de diepere betekenis achter een unieke theevergadering"verkennen we de geest van chanoyu en de kunst van sencha en onthullen we de diepere bedoelingen die in elk kopje verweven zijn.